Każda rodzina boryka się z problemami dnia codziennego, które trzeba pokonywać. Rodziny, które nie potrafią wypełniać należycie swych funkcji, nazywamy rodzinami dysfunkcjonalnymi.
Czynniki zagrażające rodzinie.
Bezrobocie i ubożenie społeczeństwa. Dobra materialne niestety mają znaczący wpływ na ocenę funkcjonowania podstawowej jednostki społecznej, postaw rodzicielskich
i poczucia szczęścia. Markowe ubrania, wysokiej klasy sprzęt, drogie modne gadżety itp. Mniej zamożna młodzież, często zazdrości swoim „bogatym” kolegom, co w konsekwencji może prowadzić do pretensji do swoich rodziców o ich „słaby” stan posiadania. Bezrobocie
w niektórych przypadkach zniechęca młodzież do nauki i zdobywania zawodu. Wielu z nich uważa, iż studia czy szkoły zawodowe są zbędne, skoro i tak nie ma pracy.
Rodzice, aby zapewnić środki niezbędne do życia, emigrują za granicę, co w rezultacie „poluźnia” stosunki, a ludzie stają się dla siebie obcy. Eurosieroctwo – zapewnienie rodzinie potrzeb materialnych/ekonomicznych kosztem więzi emocjonalnych. Emocjonalne zaniedbanie dziecka ma poważniejsze konsekwencje.
Wyjazd jednego z małżonków do pracy za granicę często powoduje konflikty poprzez odsunięcie problemów od siebie, które spoczywają na współmałżonku.
Wewnętrzną przyczyną dysfunkcji rodziny mogą być zaburzone relacje między jej członkami czego przyczyną jest pogoń za sukcesami finansowymi, karierą zawodową, zaspokajaniem wszelkich materialnych potrzeb. Owocuje to brakiem komunikacji
i zaburzonymi relacjami. Dzieci w poszukiwaniu miłości i akceptacji mogą ulec zagrożeniom zewnętrznym, takim jak alkohol, narkotyki czy sekty. Uzależnienie od narkotyków, jest także przyczyną problemów, młodzież sięga po środki odurzające bo ma trudności w domu.
Rozwój cywilizacji, atrakcyjność funkcji cyfrowego świata powoduje wyłączenie się z życia społecznego (rzeczywistego). Coraz młodsze dzieci są pochłonięte w małych ekranach telefonów komórkowych nie zwracając uwagi na otaczający świat. Brak reakcji rodziców powoduje oddalenie się od siebie. Często bywa tak, że rodzice robią to samo, cała rodzina razem przebywa w salonie, ale każdy w swoim wirtualnym innym świecie.
Kolejne zagrożenie to alkoholizm. Rodziny w których pojawia się choroba alkoholowa jest przepełniona wstydem, żalem, złością, lękiem, poczuciem krzywdy i winy, urazy, agresji. Młody człowiek wstydzi się przyznać, że rodzic ma problem z alkoholem, staje się zamknięty w sobie, unika kontaktu z ludźmi.
Zagrożeniem dla więzi rodzinnych jest przemoc fizyczna, psychiczna, a także molestowanie seksualne dziecka. Jest to najpoważniejsza trauma życiowa młodego człowieka, ponieważ narusza podstawowe zaufanie do dorosłego, zwłaszcza jeśli dotyczy to bliskiej osoby. W takim przypadku niezbędna jest pomoc psychologiczna, która ma za zadanie pomóc uwierzyć, iż ludziom można jeszcze ufać.
W rodzinie konflikty i kryzysy są nieuniknione, dochodzi do różnych nieporozumień, od błahych szybko rozwiązywanych do trwałych grożących rozpadem związku. Rozwody, separacje, kłótnie – manipulacja uczuciami dziecka, walka o majątek nie zwracając uwagi na uczucia, problemy dzieci związane z sytuacją rozstania rodziców. Dla dzieci rozwód rodziców zagraża ich poczuciu bezpieczeństwa. Dziecko często dochodzi do wniosku, że to ono jest przyczyną zaistniałej niezgody między rodzicami. Traci często zainteresowanie szkołą, dotychczasowymi przyjaźniami, zabawą i rozrywkami. Wywieranie presji, aby się opowiedziały po jednej ze stron, są szczególnie szkodliwe. Takie osoby wstydzą się przed swoimi rówieśnikami, że pochodzą z rozbitej rodziny. Osoby, których jedno z rodziców założyło nowe rodziny, uważają, że już nie są ważne w życiu ojca czy matki, którzy mają już „nowe” dzieci. Czują się niepotrzebne, niekochane. Niekiedy starają się zwrócić na siebie uwagę, niestety w negatywny sposób: wagarując, pijąc alkohol itp.
Efekty wychowywania potomstwa zależą od czasu jaki rodzice poświęcają dziecku na indywidualne rozmowy, zabawę, wspólne czytanie książek, odrabianie lekcji, rozwiązywanie problemów. Prawidłowo ukształtowana rodzina jest dla dzieci punktem odniesienia w życiu, uczenia się zachowań poprzez obserwację. Rodzina jest gruntem, na którym wyrasta poczucie tożsamości dziecka, które uczy się sposobów radzenia sobie z problemami, traktowania innych ludzi, interpretowania zjawisk zachodzących w świecie zewnętrznym.
„Tylko „zdrowa” rodzina poradzi sobie z zagrożeniami. Na pewno zetknie się z nimi
i być może przeżyje kryzys lub wstrząs, ale uda się jej wyjść z tych opresji w całości, a może
nawet wzmocni się. Poczucie bezpieczeństwa w takiej wspólnocie budowane jest na szczerości, a członkowie informują się wzajemnie o tym, co im się wydarza poza domem, zwierzają się ze swoich smutków i dzielą radością”.
file:///C:/Users/user/Downloads/Zagrozenia%20wspolczesnej%20polskiej%20rodziny-1.pdf
Emila Łukasik
Członek Zespołu Interdyscyplinarnego ds.
Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie
oraz Pedagog szkolny
