Profilaktyka

Parentyfikacja w rodzinach z problemem alkoholowym:

konsekwencje rozwojowe i psychopatologiczne.

 

Gdy dziecko zastępuje dorosłego…

Parentyfikacja (ang. parentification) to chroniczna sytuacja, w której dziecko regularnie wypełnia funkcje właściwe opiekunowi – od troski emocjonalnej po realne obowiązki domowe i finansowe. W rodzinach alkoholowych zjawisko to przybiera szczególnie intensywną formę: pijący rodzic bywa nieobecny psychicznie lub fizycznie, a drugi opiekun jest przeciążony lub współuzależniony. System rodzinny przenosi więc odpowiedzialność na najsłabsze ogniwo, naruszając fundamentalny porządek „rodzic chroni – dziecko rozwija się”. Powstaje wówczas mechanizm przejmowania ról dorosłych:

• rola opiekuna – dziecko staje się „małym rodzicem”, dba o trzeźwość, jedzenie, sprawy urzędowe,
• rola mediatora – łagodzi konflikty, przeprasza za zachowania rodzica pod wpływem alkoholu,
• rola bohatera – nadmiernie dojrzałe, perfekcyjne, funkcjonuje „bezproblemowo”, by ratować reputację rodziny,
• rola „maskotki” lub kozła ofiarnego – odciąga uwagę żartem albo poprzez bunt rozładowuje napięcie.

Choć różne na powierzchni, każdą z tych ról łączy jedno: wyrzeczenie się naturalnych potrzeb zależności i spontanicznej zabawy na rzecz stabilizowania systemu rodzinnego.

czytaj dalej... na temat: Parentyfikacja w rodzinach z problemem alkoholowym: konsekwencje rozwojowe i psychopatologiczne.

czytaj dalej... na temat: Ogólnopolskie Pogotowie dla Osób Doznających Przemocy Domowej - "Niebieska Linia"

DOBRO DZIECKA

JAKO NACZELNA ZASADA SĄDU OPIEKUŃCZEGO

                Przemoc domowa w wielu środowiskach niestety nadal traktowana jest jako temat wstydliwy, upokarzający, a informacje o tym zjawisku nie opuszczają „czterech ścian”, w których często dochodzi do dramatów. Jednak rzeczywistość w tym zakresie zmienia się, wprowadzono nowe narzędzia prawne i procedury zmierzające do skutecznej ochrony osób dotkniętych przemocą domową.  Przemocy wobec osób najbliższych, niezależnie jaką formę przybiera, nic nie usprawiedliwia! Każde dziecko ma prawo wychowywać się w szczęśliwej rodzinie, wolnej od przemocy. W przypadku zagrożenia dobra dziecka obowiązkiem jest zawiadomienie odpowiednich służb i zapewnienie bezpieczeństwa każdemu dziecku. Zdarza się, że rodzice nie zawsze zgłaszają przemocy domowej ale małoletnie dzieci, które czują się odpowiedzialne za siebie, rodzica, rodzeństwo. Takie sytuacje powodują, że małoletnie dziecko staje się odpowiedzialne za dorosłych, przejmuje rolę opiekuna w stosunku do swoich rodziców lub rodzeństwa, następuje odwrócenie ról w rodzinie - parentyfikacja. Dziecko zamiast otrzymywać wsparcie i opiekę, jest obciążone emocjonalnie, nie ma zapewnionego poczucia bezpieczeństwa. A to przecież dziecko wymaga ochrony i opieki ze strony dorosłych.

czytaj dalej... na temat: DOBRO DZIECKA JAKO NACZELNA ZASADA SĄDU OPIEKUŃCZEGO

Program Korekcyjno - Edukacyjny jako ważna część systemu Przeciwdziałania Przemocy Domowej

 

Zjawisko przemocy domowej jest zjawiskiem bardzo powszechnym. Dotyka osoby bez względu na wiek, płeć, wykształcenie, stan zdrowia czy status społeczny.

Definicja prawna zjawiska przemocy domowej została zawarta w art. 2 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1673), która stanowi, że jest to „jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji  elektronicznej.”

Program korekcyjno – edukacyjny jest formą oddziaływania na osoby stosujące przemoc w celu nauczenia ich samokontroli, kształtowania u nich postawy partnerstwa i szacunku wobec bliskich oraz odpowiedzialności za popełnione czyny przemocowe.

czytaj dalej... na temat: Program Korekcyjno - Edukacyjny jako ważna część systemu Przeciwdziałania Przemocy Domowej

 Podczas wieloletniej pracy zawodowej wielokrotnie spotykałam się, i wciąż spotykam, z problemem nadużywania alkoholu i przemocą w rodzinie. Wielokrotnie też słyszałam od osób doświadczających przemocy domowej, że „głównym problemem jest alkohol”,  „gdy nie pije jest zupełnie innym człowiekiem”, „pije pod sklepem, koledzy go namawiają”, w ten sposób osoby krzywdzone próbują tłumaczyć agresywne zachowania swoich  bliskich. Głównie kobiety alkoholem tłumaczą agresję swoich mężów. Dodam, że  sprawcy również wskazują alkohol jako  przyczynę swojej agresji, „trochę wypiłem i straciłem panowanie” mówią.

Zarówno osobom krzywdzonym jak też osobom stosującym przemoc łatwiej jest uznać,  że to nie oni są winni,  że za krzywdzenie bliskich odpowiadają jakieś zewnętrzne okoliczności, np. alkohol, koledzy…,niż przyznać, że za przemoc  odpowiedzialna jest dana osoba.

czytaj dalej... na temat: PRZEMOC W RODZINIE z PROBLEMEM ALKOHOLOWYM

Każda rodzina boryka się z problemami dnia codziennego, które trzeba pokonywać. Rodziny, które nie potrafią wypełniać należycie swych funkcji, nazywamy rodzinami dysfunkcjonalnymi.

 

Czynniki zagrażające rodzinie.

Bezrobocie i ubożenie społeczeństwa. Dobra materialne niestety mają znaczący wpływ na ocenę funkcjonowania podstawowej jednostki społecznej, postaw rodzicielskich
i poczucia szczęścia. Markowe ubrania, wysokiej klasy sprzęt, drogie modne gadżety itp. Mniej zamożna młodzież, często zazdrości swoim „bogatym” kolegom, co w konsekwencji może prowadzić do pretensji do swoich rodziców o ich „słaby” stan posiadania. Bezrobocie
w niektórych przypadkach zniechęca młodzież do nauki i zdobywania zawodu. Wielu z nich uważa, iż studia czy szkoły zawodowe są zbędne, skoro i tak nie ma pracy.

czytaj dalej... na temat: Zagrożenia współczesnej rodziny